Zaburzenia odżywiania to złożone i wieloaspektowe problemy zdrowotne, które wpływają zarówno na ciało, jak i umysł. Stany takie jak anoreksja, bulimia, ortoreksja czy kompulsywne objadanie się wykraczają daleko poza to, co jest na talerzu – przeplatają się z emocjami, przekonaniami i relacjami osobistymi. To właśnie tutaj psychodietetyka — interdyscyplinarna dziedzina łącząca psychologię i żywienie — odgrywa kluczową rolę w terapii. Dlaczego? Ponieważ pomaga pacjentom nie tylko zrozumieć mechanizmy napędzające ich relację z jedzeniem, ale także odbudować nawyki, wyleczyć rany emocjonalne i odzyskać zdrowie.

Psychodietetyka – podejście holistyczne

Tradycyjna dietetyka często koncentruje się na aspektach fizjologicznych — równowadze kalorycznej, dystrybucji makroskładników i potrzebach żywieniowych. Psychologia z kolei zagłębia się w zrozumienie emocji, przekonań i procesów psychicznych. Psychodietetyka łączy te dwie dyscypliny i pozwala podejść do tematu bardziej holistycznie.

Dla osób cierpiących na zaburzenia odżywiania jedzenie często służy jako mechanizm radzenia sobie z emocjami — sposób na sprawowanie kontroli, ucieczkę od problemów lub rekompensatę niezaspokojonych potrzeb. W terapii psychodietetycznej w zaburzeniach odżywiania nie chodzi tylko o zbilansowanie diety i zajęcie się aspektami czysto fizjologicznymi, ale, co ważniejsze, chodzi też o pielęgnowanie zdrowych myśli i emocji.

W jaki sposób psychodietetyka wspiera pacjentów z zaburzeniami odżywiania?

1. Rozpoznanie i zaakceptowanie problemu

Wiele osób ma problem z przyznaniem, że ich relacja z jedzeniem jest problematyczna. Psychodietetyk pomaga im identyfikować szkodliwe wzorce, jednocześnie wspierając akceptację ich stanu. Bezstronne wsparcie i empatia tworzą solidne podstawy do dalszej pracy terapeutycznej.

2. Zrozumienie emocji związanych z jedzeniem

Dlaczego sięgam po słodycze, gdy jestem zestresowany? Dlaczego pomijam posiłki, mimo, że to nie jest dla mnie dobre? Psychodietetyka pomaga odpowiedzieć na tego typu pytania. Rozpoznanie emocjonalnych wyzwalaczy stojących za konkretnymi zachowaniami żywieniowymi jest kluczowym pierwszym krokiem do zmiany.

3. Zajmowanie się przekonaniami i wzorcami myślowymi

Osoby cierpiące na zaburzenia odżywiania często zmagają się z przekonaniami, takimi jak np.„Tylko bycie szczupłym czyni mnie wartościowym” lub „Jedzenie czekolady oznacza porażkę”. Psychodietetyk pomaga w identyfikacji tych zniekształceń poznawczych i zastąpieniu ich zdrowszymi, bardziej realistycznymi perspektywami, przy tym cały czas wspierając pacjenta w drodze do odzyskania równowagi.

4. Edukacja żywieniowa bez presji

Kluczowym aspektem terapii jest odbudowanie zaufania do jedzenia. Psychodietetyka polega na nauczaniu pacjentów, jak odżywiać swoje ciała, jednocześnie eliminując strach lub poczucie winy związane z konkretnymi produktami spożywczymi lub grupami produktów spożywczych. Celem jest znalezienie równowagi, a nie narzucanie dalszych ograniczeń.

5. Regulacja emocji i alternatywne strategie radzenia sobie

Jedzenie często staje się narzędziem do radzenia sobie z emocjami, takimi jak stres, smutek czy gniew. Psychodietetyka pomaga pacjentom nauczyć się zdrowszych sposobów radzenia sobie z tymi uczuciami, takich jak uważność, techniki oddechowe czy szukanie wsparcia u bliskich.

6. Wsparcie w trudnych chwilach

Wychodzenie z zaburzeń odżywiania to trudna podróż, na drodze której należy liczyć się z występującymi czasem niepowodzeniami i nawrotami. Psychodietetyk zapewnia ciągłe przewodnictwo w trudnych chwilach, pomagając pacjentom przezwyciężać trudności i świętować postępy.

Psychodietetyka jest potężnym narzędziem w leczeniu zaburzeń odżywiania, łączącym spostrzeżenia na temat ciała i umysłu w spójną i skuteczną strategię. Kluczem do sukcesu jest zajęcie się przyczynami źródłowymi — emocjami, przekonaniami i wzorcami myślowymi — przy jednoczesnym stopniowym budowaniu trwałych nawyków, które stanowią podstawę trwałej zmiany. Dlatego właśnie połączenie psychoterapii i terapii psychodietetycznej umożliwia pacjentom cierpiącym na zaburzenia odżywiania podejść do tematu zdrowienia holistycznie, opiekując się wszystkimi aspektami, potrzebnymi do osiągnięcia zdrowia.